Gepubliceerd: 20-01-2025, laatst gewijzigd:
22-01-2025
De start van het nieuwe jaar is traditiegetrouw het moment van terugblikken en vooruitkijken. Wat waren de belangrijkste ontwikkelingen van 2024 voor u als ondernemer in de tuinbouw? En wat zien we als kansen en uitdagingen voor het nieuwe jaar en de periode daarna?
Het vertrouwen van ondernemers in de glastuinbouw is in 2024 weer licht gestegen, zo blijkt uit cijfers van het LEI. Ondanks een toename van de kostprijs door inflatie, toenemende energiebelasting en stijgende loonkosten zien u en uw collega’s de toekomst met meer vertrouwen tegemoet. Uit onze voorlopige rentabiliteitsberekeningen zien we dat de gemiddelde ondernemer in de glastuinbouw winst heeft gemaakt (per 100 euro aan kosten zien we in 2024 een opbrengst van 113 euro). Dit is een goed vertrekpunt om verder te investeren en innoveren. Vanaf 2025 heeft de sector nog vijftien jaar om te voldoen aan de collectieve doelstellingen van fossielvrij telen in 2040.
Kostprijsverhoging
De inflatie is van een enorme stijging tot 10 procent in 2022, weer gedaald naar 4 procent in 2023 en 3,6 procent in 2024. En voor 2025 ligt de verwachtte inflatie op 3,2 procent. De loonkosten blijven echter doorstijgen. Tussen 2014 en 2024 steeg het gemiddelde uurloon voor een medewerker in schaal 11 in de glastuinbouw met 27 procent. Ook in het nieuwe jaar verwachten we een stijging: van 24,35 (2024) naar 25,13 euro (2025). Overigens is het minimumloon procentueel nog iets meer gestegen.
Energiekosten
De kosten voor energie blijven naar verwachting de komende jaren stijgen. Door het uitfaseren van het verlaagd tarief voor de tuinbouw en het gefaseerd inperken van de WKK-vrijstelling, nemen de totale heffingen op energie toe. Veel tuinbouwondernemers zijn al bezig met energiebesparing of omschakeling naar fossielvrije energie. Maar het elektriciteitsnetwerk in Nederland zit vol, dat bemoeilijkt het overschakelen van gas naar elektra. Denk bij oplossingsrichtingen aan kernwoorden als: Het Nieuwe Telen, een energiehub, energiegemeenschap, aardwarmte en weerbare gewassen.
Toekomstgerichte bedrijfsstrategie
Naast energie zijn er meer belangrijke thema’s bij het evalueren en bijstellen van uw bedrijfsstrategie. Wellicht denkt u ook na over bedrijfsopvolging en innoveren. Of kiest u juist voor omschakelen, verplaatsen of zelfs stoppen? Welke keuzes u ook maakt: duurzamer produceren is en blijft prioriteit. Reductie van CO2, biologische bestrijding, circulair ondernemen en duurzaam en efficiënt waterbeheer kunnen helpen de duurzaamheidsdoelen te behalen. Maar denk ook aan de sociale aspecten van duurzaamheid, zoals de gezondheid, beloning, opleiding en veiligheid van medewerkers. Uw medewerkers zijn immers uw belangrijkste kapitaal. Investeer in hun (duurzame) inzetbaarheid. Dit geheel, samengevat onder ESG (milieu, maatschappij en bestuur), dient te zijn geregeld anders komt uw product op termijn niet (meer) in het winkelschap.
Automatisering en arbeid
Omdat het steeds moeilijker is om goede medewerkers te vinden en te houden in de huidige krappe arbeidsmarkt, kiezen steeds meer tuinbouwondernemers voor automatisering en robotisering. Dit vraagt op termijn een andere arbeidsvraag. Er komt meer behoefte aan specifieke medewerkers, zoals procesoperators. Met een duurzame inzetbaarheid kunnen deze het beste op het eigen bedrijf worden opgeleid.
Inspelen op de consument
De consument van 2025 vraagt niet alleen om duurzamere productie van voedsel en sierteeltproducten, maar wil ook weten waar het product vandaan komt. Voor alle ondernemers is het belangrijk om het verhaal van het bedrijf te vertellen en daarmee bij te dragen aan het verhaal van de tuinbouw. Draag uit hoe het product werkelijk is geproduceerd en wat de tuinbouw bijdraagt aan de maatschappij. Zo kan de sector de consument meenemen in het verhaal en de binding met de maatschappij verstevigen en behouden.
Anders samenwerken
Wellicht vraagt het inspelen op deze trends ook om andere, hechtere ketens of andere vormen van samenwerking. Misschien wel met partners uit andere sectoren of ketens. Innovatieve samenwerkingsverbanden komen ook in aanmerking voor subsidie, als het gaat om het (door)ontwikkelen of praktijkrijp maken van nieuwe concepten die bijdragen aan een duurzame en toekomstbestendige tuinbouw.
Blijven innoveren
Om als sector relevant te blijven, speelt innovatie een cruciale rol. Nu en in de toekomst. Met nieuwe gewassen, nieuwe teeltmethoden, efficiëntere productietechnieken en innovatie in ketens. Bedrijven die mee willen blijven doen, moeten zich blijven aanpassen. Nieuwe samenwerkingsvormen vragen bovendien steeds andere capaciteiten van ondernemers. Goede adviseurs en sparringpartners helpen u om uw strategie voor 2025 en verder te plannen en ook waar te maken. De specialisten en adviseurs van Flynth helpen u graag op weg.
Meer informatie
Hebt u hierover vragen? Neem contact op met uw adviseur van Flynth of vul het contactformulier in.