Raad van State: intern salderen weer vergunningplichtig

Op woensdag 18 december 2024 deed de Raad van State belangrijke stikstofuitspraken. De conclusie: intern salderen wordt weer vergunningplichtig. Dit geldt bovendien óók met terugwerkende kracht. Wat verandert er precies en wat betekent dit voor u?  

Bij intern salderen maakt een bedrijf aanpassingen of breidt het uit binnen de bestaande ruimte die al vergund is voor stikstof. Wellicht hebt u een nieuwe stal gebouwd met meer dieren, maar met een emissiearm stalsysteem. In 2021 bepaalde de Raad van State dat hiervoor geen nieuwe natuurvergunning nodig was. Daardoor was het ook niet mogelijk om die te vragen. Nu is dat dus veranderd: intern salderen wordt weer vergunningplichtig. Belangrijk om te weten: dit geldt óók met terugwerkende kracht als uw bedrijf de afgelopen vijf jaar intern gesaldeerd heeft zonder natuurvergunning. In dat geval moet u nu alsnog een vergunning aanvragen. De Raad van State geeft bedrijven tot 2030 de tijd om dit te regelen. 

Vergunningplicht bij gevolgen Natura 2000-gebied 

De Raad van State geeft aan dat een natuurvergunning weer verplicht is als een project (lees: het gehele bedrijf) mogelijk negatieve gevolgen heeft voor Natura 2000-gebieden. Vanaf 1 januari 2020 werd enkel gekeken naar de verandering. Als door de verandering de negatieve gevolgen niet toenamen was er geen vergunning nodig. Dat geldt niet meer. Vanaf nu is een vergunning altijd nodig als een project mogelijke schade aan Natura 2000-gebieden veroorzaakt. Volgens de Raad van State volgt de uitspraak uit regels van het Europese Hof van Justitie. De Raad van State moet deze regels volgen. 

Vergelijking met PAS-melders 

De situatie doet denken aan die van de PAS-melders: bedrijven die buiten hun schuld om niet over de juiste vergunning beschikken. Een woordvoerder van de Raad van State bevestigt dat die vergelijking opgaat. Tegelijk is het niet nodig om de hele groep te benoemen als een soort PAS-melders, omdat het afhangt van individuele situaties en locaties of er een vergunning nodig is (bron: Boerderij.nl). Hoeveel bedrijven sinds 2020 intern gesaldeerd hebben, is nog niet duidelijk.  

Wat gebeurt er met latente ruimte? 

Een ander punt in de uitspraak gaat over ‘latente ruimte’. Dit is stikstofruimte uit een vergunning die niet gebruikt wordt. De Raad van State zegt nu dat bedrijven deze latente ruimte niet zomaar mogen gebruiken als het bedrijf niet beschikt over een natuurvergunning. Een voorbeeld ter verduidelijking: als een stal in een milieutoestemming nooit gebouwd is, mag de ruimte uit die milieutoestemming niet meer worden gebruikt om te salderen. Bedrijven die beschikken over een onherroepelijke natuurvergunning mogen de latente ruimte wél gebruiken voor intern salderen. Dat geldt ook als de natuurvergunning niet passend is beoordeeld, zoals een PAS-vergunning. 

Uitspraak roept vragen op 

De uitspraken van de Raad van State woensdag gaan over vergunningen van kadaververwerker Rendac en de elektriciteitscentrale Amercentrale. De uitspraak roept vragen op over wat dit betekent voor andere bedrijven die intern hebben gesaldeerd. Dit geldt in het bijzonder voor veehouders met stalsystemen die minder uitstoot zouden moeten hebben, maar waarvan onzeker is of ze die belofte in de praktijk waarmaken. Dit is eerder door de Raad van State afgewezen. 

Laat u adviseren 

Bedrijven die nu een vergunning aanvragen, krijgen meer zekerheid. Maar als u sinds 2020 intern gesaldeerd hebt, ontstaat een onzekere situatie. U moet dan alsnog een vergunning regelen, vóór 1 januari 2030. Het in beeld brengen van de stikstofsituatie van uw bedrijf wordt door deze uitspraak dus nog belangrijker. Flynth bekijkt graag samen met u wat dit voor u betekent. We brengen uw situatie en mogelijkheden in kaart. Neem contact op met uw adviseur of via onderstaand formulier. 

Bron: RaadvanState.nl en Boerderij.nl.